Blog Details

Οίδημα στο γόνατο: Πότε είναι σοβαρό και τι εξετάσεις χρειάζονται;

Το οίδημα στο γόνατο, γνωστό και ως «πρήξιμο της άρθρωσης», αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα που οδηγούν έναν ασθενή στον ορθοπαιδικό. Μπορεί να εμφανιστεί σταδιακά, μετά από υπερβολική καταπόνηση, ή ξαφνικά, μετά από τραυματισμό. Το υγρό που συγκεντρώνεται στην άρθρωση (υμενίτιδα ή αρθρική συλλογή) είναι αποτέλεσμα φλεγμονής, τραυματισμού ή κάποιας υποκείμενης πάθησης. Η σωστή εκτίμηση της αιτίας είναι καθοριστική, καθώς από αυτή εξαρτάται η θεραπευτική προσέγγιση.

Γιατί εμφανίζεται οίδημα στο γόνατο;

Το γόνατο είναι μια σύνθετη άρθρωση που περιέχει χόνδρους, συνδέσμους, μηνίσκους και τον αρθρικό υμένα. Όταν κάποιο από αυτά τα στοιχεία ερεθιστεί ή τραυματιστεί, η άρθρωση παράγει περισσότερη αρθρική συλλογή, οδηγώντας σε πρήξιμο.

Οι συνηθέστερες αιτίες είναι:

1. Τραυματισμοί

Το οίδημα μπορεί να εμφανιστεί αμέσως μετά από:

• διάστρεμμα
• κάκωση μηνίσκου
• ρήξη χιαστού
• κάταγμα

Σε αυτές τις περιπτώσεις, το πρήξιμο συνήθως συνοδεύεται από αιμάρθρωση (αίμα μέσα στην άρθρωση), η οποία προκαλεί έντονο πόνο και περιορισμό κίνησης.

2. Υπέρχρηση και καταπόνηση

Επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή έντονη άσκηση μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονή του αρθρικού υμένα και παραγωγή υγρού.

Παραδείγματα:

• πολύωρο τρέξιμο
• άλματα
• βαθύ κάθισμα
• εργασία που απαιτεί συχνή κάμψη γόνατος

3. Φλεγμονώδεις παθήσεις

Περιλαμβάνουν:

• ρευματοειδή αρθρίτιδα
• ουρική αρθρίτιδα
• ψωριασική αρθρίτιδα
• λοιμώξεις της άρθρωσης (σηπτική αρθρίτιδα)

Σε αυτές τις περιπτώσεις, το οίδημα συνοδεύεται από πόνο, θερμότητα, δυσκαμψία και γενική δυσφορία.

4. Εκφυλιστικές αλλοιώσεις

Η οστεοαρθρίτιδα (αρθρίτιδα φθοράς) μπορεί να προκαλέσει:

• πρήξιμο
• πόνο
• ήχους τριβής (crepitus)

Λόγω της φθοράς του χόνδρου, η άρθρωση ερεθίζεται και παράγει υπερβολική ποσότητα υγρού.

5. Κύστη Baker

Πρόκειται για συλλογή υγρού πίσω από το γόνατο που προκαλεί πρήξιμο, δυσκαμψία και αίσθηση «τάσης» στο πόδι. Συνήθως σχετίζεται με οστεοαρθρίτιδα ή ρήξη μηνίσκου.

Πότε το οίδημα στο γόνατο είναι σοβαρό;

Αν και πολλές φορές το πρήξιμο υποχωρεί με ξεκούραση, υπάρχουν περιπτώσεις όπου απαιτείται άμεση ιατρική αξιολόγηση:

1. Μετά από έντονο τραυματισμό

Ειδικά όταν το γόνατο «γέμισε» μέσα σε λίγες ώρες, υπάρχει υποψία ρήξης συνδέσμων ή μηνίσκου.

2. Όταν συνοδεύεται από:

• έντονο πόνο
• αδυναμία στήριξης
• αίσθηση αστάθειας
• μπλοκάρισμα της άρθρωσης
• πυρετό

Ο πυρετός είναι ανησυχητικό σύμπτωμα και μπορεί να υποδηλώνει επικίνδυνη λοίμωξη.

3. Όταν το οίδημα επιμένει για πολλές ημέρες

Ακόμη και χωρίς τραυματισμό, το επίμονο πρήξιμο μπορεί να σχετίζεται με αρθρίτιδα, εκφύλιση ή κάποια άλλη παθολογία που χρειάζεται διερεύνηση.

Τι εξετάσεις χρειάζονται;

Η επιλογή των εξετάσεων εξαρτάται από το ιστορικό και τα κλινικά ευρήματα. Συνήθως, ο ορθοπαιδικός συνιστά:

1. Ακτινογραφία γόνατος

Ανιχνεύει:

• κατάγματα
• εκφυλιστικές αλλοιώσεις
• αρθρίτιδες

2. Υπέρηχος μαλακών μορίων

Χρήσιμος για:

• κύστη Baker
• συλλογή υγρού
• τενοντοπάθειες
• φλεγμονή αρθρικού υμένα

3. Μαγνητική Τομογραφία (MRI)

Η πιο λεπτομερής εξέταση για:

• ρήξη μηνίσκων
• ρήξη χιαστών
• βλάβες χόνδρου
• συνδεσμικούς τραυματισμούς
• υμενίτιδα

Είναι η εξέταση εκλογής όταν το οίδημα συνοδεύεται από πόνο, αστάθεια ή ύποπτο μηχανισμό τραυματισμού.

4. Αρθροκέντηση (διάγνωση + θεραπεία)

Ο γιατρός αφαιρεί με βελόνα υγρό από την άρθρωση για:

• ανάλυση (αν υπάρχει λοίμωξη ή κρυστάλλους ουρικού οξέος)
• ανακούφιση από τον πόνο και την πίεση

Σε περιπτώσεις σηπτικής αρθρίτιδας είναι απαραίτητη εξέταση.

Αντιμετώπιση του οιδήματος στο γόνατο

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία και μπορεί να περιλαμβάνει:

• ξεκούραση & πάγο
• ανάρροπη θέση
• αντιφλεγμονώδη φάρμακα
• φυσικοθεραπεία
• ενέσιμη θεραπεία υαλουρονικού ή PRP
• χειρουργική αντιμετώπιση σε σοβαρές ρήξεις

Κάθε περίπτωση αξιολογείται εξατομικευμένα.

Επεμβατικές μέθοδοι για την αντιμετώπιση οιδήματος στο γόνατο – Πότε χρειάζονται και τι προσφέρουν

Όταν το πρήξιμο στο γόνατο δεν υποχωρεί με συντηρητική αγωγή ή όταν οφείλεται σε πιο σοβαρές ενδείξεις τραυματισμού ή παθολογίας, τότε οι επεμβατικές μέθοδοι αποτελούν το επόμενο βήμα. Ο στόχος αυτών των παρεμβάσεων είναι όχι μόνο η ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά και η αντιμετώπιση της πραγματικής αιτίας που προκαλεί το οίδημα.

Ανάλογα με τη διάγνωση και τη σοβαρότητα της κατάστασης, ο ορθοπαιδικός μπορεί να προτείνει μία από τις παρακάτω λύσεις.

1. Αρθροκέντηση – Άμεση αποσυμφόρηση της άρθρωσης

Η αρθροκέντηση είναι μια απλή και ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, κατά την οποία αφαιρείται το πλεονάζον υγρό από την άρθρωση του γόνατος με λεπτή βελόνα. Το υγρό συσσωρεύεται συνήθως λόγω φλεγμονής, τραυματισμού ή πιθανής λοίμωξης.

Τα οφέλη της αρθροκέντησης περιλαμβάνουν:

• άμεση μείωση του πόνου και της πίεσης
• ανακούφιση από το πρήξιμο
• βελτίωση του εύρους κίνησης
• διάγνωση υποκείμενων παθήσεων μέσω εργαστηριακής ανάλυσης του υγρού (λόγω πιθανών κρυστάλλων ουρικού οξέος, βακτηρίων, φλεγμονωδών δεικτών)

Η μέθοδος είναι ασφαλής, γίνεται στο ιατρείο και προσφέρει άμεση βελτίωση, ειδικά σε περιπτώσεις έντονης συλλογής υγρού.

2. Αρθροσκόπηση – Ελάχιστα επεμβατική λύση με υψηλή ακρίβεια

Η αρθροσκόπηση του γόνατος αποτελεί μία από τις πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές τεχνικές για τη διάγνωση και θεραπεία βλαβών μέσα στην άρθρωση.

Μέσω μικρών δερματικών τομών εισάγεται μια κάμερα υψηλής ανάλυσης, δίνοντας στον ορθοπαιδικό άμεση εικόνα του εσωτερικού της άρθρωσης. Με ταυτόχρονη χρήση μικροεργαλείων μπορούν να πραγματοποιηθούν εξειδικευμένες παρεμβάσεις, όπως:

• καθαρισμός φλεγμονώδους ιστού
• επιδιόρθωση μηνίσκου ή χόνδρου
• αφαίρεση χαλαρών σωμάτων
• αντιμετώπιση βλάβης μετά από τραυματισμό

Η αρθροσκόπηση προσφέρει:

• μικρότερη διάρκεια αποθεραπείας,
• λιγότερο πόνο μετεγχειρητικά,
• ελάχιστο κίνδυνο επιπλοκών,
• πολύ καλύτερη λειτουργική αποκατάσταση σε σύγκριση με τις ανοιχτές επεμβάσεις.

Είναι ιδανική για περιπτώσεις τραυματισμών που συνδέονται με επίμονο οίδημα.

3. Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση – Λύση για σοβαρές και εκτεταμένες βλάβες

Όταν η άρθρωση έχει υποστεί σημαντική βλάβη, η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση μπορεί να κριθεί απαραίτητη. Αυτή εφαρμόζεται κυρίως όταν το πρήξιμο οφείλεται σε:

• κατάγματα στην περιοχή του γόνατος
• σοβαρή ρήξη συνδέσμων
• εκτεταμένη βλάβη χόνδρου
• προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα

Οι επεμβάσεις που μπορεί να πραγματοποιηθούν περιλαμβάνουν:

• ανακατασκευή συνδέσμων
• επιδιόρθωση ή σταθεροποίηση καταγμάτων
• χονδροπλαστική
• ολική αρθροπλαστική γόνατος, όταν η φθορά είναι μη αναστρέψιμη

Παρόλο που οι ανοιχτές επεμβάσεις απαιτούν μεγαλύτερη περίοδο αποκατάστασης, προσφέρουν μακροχρόνια ανακούφιση και μπορούν να αποκαταστήσουν πλήρως τη λειτουργικότητα της άρθρωσης.

Γιατί είναι σημαντική η καθοδήγηση ορθοπαιδικού;

Κάθε μορφή επεμβατικής θεραπείας επιλέγεται εξατομικευμένα, ανάλογα με:

• την αιτία του οιδήματος
• το ιατρικό ιστορικό
• την ηλικία
• τα επίπεδα δραστηριότητας του ασθενούς
• την παρουσία συνοδών παθήσεων

Η συστηματική αξιολόγηση από έμπειρο ορθοπαιδικό είναι το πιο σημαντικό βήμα για να καθοριστεί η καταλληλότερη μέθοδος και να αποφευχθούν επιπλοκές.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια;

Επικοινωνήστε άμεσα με ορθοπεδικό όταν:

• το πρήξιμο επιμένει πάνω από λίγες ημέρες
• υπάρχει έντονος πόνος ή δυσκολία στήριξης
• η άρθρωση εμφανίζει κοκκίνισμα, θερμότητα ή πυρετό
• υπάρχει υποψία τραυματισμού
• το γόνατο «μπλοκάρει» ή παρουσιάζει αστάθεια

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν σοβαρότερη υποκείμενη παθολογία που απαιτεί άμεση αξιολόγηση.

FAQ – Συχνές Ερωτήσεις

1. Μπορεί το οίδημα να φύγει μόνο του;

Ναι, όταν οφείλεται σε υπέρχρηση ή ήπια κάκωση. Αν επιμένει, χρειάζεται ιατρική εκτίμηση.

2. Πόσο χρόνο χρειάζεται για να υποχωρήσει;

Από λίγες μέρες έως εβδομάδες, ανάλογα με την αιτία.

3. Ποια είναι η πιο επικίνδυνη αιτία;

Η σηπτική αρθρίτιδα θεωρείται επείγουσα κατάσταση και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.

4. Μπορώ να κάνω άσκηση όταν υπάρχει πρήξιμο;

Όχι. Πρώτα πρέπει να μειωθεί το οίδημα και να εντοπιστεί η αιτία.

5. Πότε πρέπει να κάνω MRI;

Όταν υπάρχει τραυματισμός, αστάθεια, έντονος πόνος, ή όταν τα συμπτώματα επιμένουν παρά τη συντηρητική θεραπεία.

Το οίδημα στο γόνατο είναι σύμπτωμα που δεν πρέπει να αγνοείται. Η σωστή διάγνωση, ο καθορισμός της αιτίας και η κατάλληλη θεραπεία μπορούν να αποτρέψουν σοβαρότερες βλάβες και χρόνιους πόνους.

Ο Αναστάσιος Σκαρδούτσος, Ορθοπεδικός Χειρουργός με ιδιαίτερη εξειδίκευση σε τραυματισμούς και παθήσεις του γόνατος, προσφέρει:

• ολοκληρωμένη κλινική εξέταση
• στοχευμένες διαγνωστικές εξετάσεις
• εξατομικευμένη θεραπεία
• σύγχρονες συντηρητικές και ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές
• παρακολούθηση μέχρι πλήρους αποκατάστασης

Με την καθοδήγηση ειδικού, το οίδημα στο γόνατο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και με ασφάλεια.