Χονδροπάθεια γόνατος

Οι αρθρικές επιφάνειες σε όλες τις αρθρώσεις του σώματος μας καλύπτονται από χόνδρο. Όταν μιλάμε για χονδροπάθεια γόνατος αναφερόμαστε στη βλάβη του χόνδρου της άρθρωσης του γόνατος. Η χονδροπάθεια εξελίσσεται σε στάδια. Αρχικά παρουσιάζονται ρωγμές στο χόνδρο και στην πορεία μειώνεται το πάχος του. Στο τελικό της στάδιο συχνά συνοδεύεται από οστεοαρθρίτιδα.

Αιτιολογία
Οι λόγοι που εμφανίζεται η χονδροπάθεια στο γόνατο ποικίλουν. Αναφέρονται κληρονομικοί παράγοντες, μετατραυματικά ύστερα από τραυματισμούς, καθώς και ανατομικές ιδιαιτερότητες που προκαλούν μεγαλύτερη επιβάρυνση ενός τμήματος της άρθρωσης. Τέλος μιλάμε για ιδιοπαθείς χονδροπάθειες όπου οι αιτίες δεν είναι πλήρως κατανοητές

Συμπτώματα

Εξαιτίας του γεγονότος ότι ο χόνδρος δεν έχει νεύρα, η βλάβη του δεν προκαλεί πόνο. Κατά κανόνα εξαιτίας της χονδροπάθειας παρουσιάζεται αύξηση του αρθρικού υγρού που γίνεται αντιληπτό ως πρήξιμο του γόνατος. Σε προχωρημένο στάδιο όπου το πάχος του χόνδρου μειώνεται πάρα πολύ δημιουργείται οστικό οίδημα και εμφανίζεται πόνος κατά τη φόρτιση της επιφάνειας.

Διάγνωση

Η διάγνωση της γίνεται με τη βοήθεια μαγνητικής τομογραφίας όπου πραγματοποιείται απεικόνιση των μαλακών μορίων της άρθρωσης. Με την αρθροσκόπηση του γόνατος μπορεί ο χειρουργός να δει την έκταση της βλάβης και καθώς και το ακριβές στάδιο της χονδροπάθειας. Η ακτινογραφία δίνει επιπλέον πληροφορίες για την άρθρωση του γόνατος άλλα δεν αποτελεί διαγνωστικό μέσο.

Θεραπεία

Η θεραπεία της χονδροπάθειας εξαρτάται από το στάδιο της χονδροπάθειας, την έκταση της βλάβης, το ακριβές σημείο όπου εμφανίζεται καθώς και τα συνοδά προβλήματα της άρθρωσης. Η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να συνυπολογίζονται όλοι οι παραπάνω παράγοντες.

Στα πρώτα στάδια της χονδροπάθειας αντιμετωπίζουμε τα συμπτώματα με αντιφλεγμονώδη και παγοθεραπεία. Με μείωση σωματικού βάρους και εξειδικευμένη φυσικοθεραπεία μπορεί να μειωθεί η φόρτιση της περιοχής με τη βλάβη. Με τη χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής και ενδοαρθρικές ενέσεις υαλουρονικού οξέος ή αυτολόγων ενεργοποιημένων αιμοπεταλίων (PRP) προστατεύεται ο χόνδρος απο την περαιτέρω καταστροφή του.

Όταν το αποτέλεσμα της συντηρητικής θεραπείας δεν είναι ικανοποιητικό ή σε περίπτωση σοβαρών χόνδρινων βλαβών επιλέγονται διάφοροι μέθοδοι χειρουργικής αποκατάστασης, οι οποίες διενεργούνται αρθροσκοπικά. Επιλέγονται κατά περίπτωση η τεχνική των μικροκαταγμάτων με ή χωρις χρηση fleece κολλαγόνου, που αποσκοπεί στην αναγέννηση του χόνδρου, οι μεταμοσχεύσεις αυτόλογων χονδροκυττάρων (ACT) ή η μεταφορά οστεοχόνδρινων υγιών μοσχευμάτων (ΟΑTS). Κατά την ίδια επέμβαση αντιμετωπίζονται και τα συνοδά προβλήματα της άρθρωσης του γόνατος που μπορεί να επηρεάζουν τη χονδροπάθεια.

Μετά την επέμβαση δίνονται οι κατάλληλες οδηγίες στον ασθενή για την προστασία της άρθρωσης και τον χρόνο που απαιτείται για να επουλωθεί ο ιστός. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην αποφυγή φόρτισης του εγχειρισμένου γόνατου κατά τη στάση ή τη βάδιση, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και τις καθημερινές συνήθειες του ασθενή, καθώς και το βαθμό της χονδροπάθειας.

Οι ενδείξεις από τα συνήθη συμπτώματα πόνου, οιδήματος και δυσκαμψίας επιβεβαιώνονται από μία ακτινογραφία ή και μαγνητική τομογραφία σε πιο σύνθετες καταστάσεις. Ο εντοπισμός του προβλήματος επιτυγχάνεται με τη διαδικασία της αρθροσκόπησης.

Η προσπάθεια της συντηρητικής αγωγής προσφέρει τη συνήθη προσωρινή ανακούφιση και επιβράδυνση της περαιτέρω φθοράς του χόνδρου. Για την αποτελεσματική αποκατάσταση των χόνδρινων ελλειμμάτων ακολουθούμε τρεις μεθόδους:

• Η μέθοδος των μικροκαταγμάτων, κατά την οποία δημιουργούνται μικρές οπές στο υποχόνδριο οστό, με στόχο να επιτευχθεί ένας δίαυλος εισροής αίματος πλούσιου σε αυτόλογους παράγοντες, ο οποίος σταδιακά θα λειτουργήσει επουλωτικά στην χόνδρινη βλάβη.
• Η μέθοδος μεταμόσχευσης οστεοχόνδρινων κυλίνδρων (OATS), κατά την οποία λαμβάνονται τμήματα χόνδρου κυλινδρικού σχήματος από περιοχή, η οποία δεν συμμετέχει υποστηρικτικά στις διάφορες φορτίσεις και εμφυτεύονται κυρίως αρθροσκοπικά στην πάσχουσα περιοχή.
• Η μέθοδος μεταμόσχευσης αυτόλογων χονδροκυττάρων (ACT), κατά την οποία λαμβάνεται χόνδρος από μέρος της επιφάνειας της άρθρωσης, που δεν συμμετέχει στην υποδοχή της εκάστοτε φόρτισης και ακολούθως αποστέλλεται προς καλλιέργεια σε ειδικά εργαστήρια. Τα ανεπτυγμένα χονδροκύτταρα εμφυτεύονται με αρθροσκοπική τεχνική στην πάσχουσα περιοχή και αποκαθιστούν σταδιακά το χόνδρινο έλλειμμα με ποιοτικά αποτελέσματα.

Η επιλογή της μεθόδου λαμβάνει υπόψη τις ηλικιακές και παθολογικές παραμέτρους του ασθενή και σε κάθε περίπτωση δίνονται ειδικές οδηγίες φυσικοθεραπείας.